Izrael Lejzerowicz: Originala aŭ tradukita literaturo?

Okazas inter esperantistaj verkistoj tra la jardekoj argumentoj pri la kvalito, estetiko, enhavo, prioritatoj, kaj perspektivoj de Esperanta beletro. Unu debato temas pri la prioriteco de originala aŭ tradukita literaturo. Izrael Lejzerowicz kontribuis plurfoje en la paĝoj de Literatura Mondo en la 1930aj jaroj. Ĉi-teme, jen eseo lia el 1931:

”Originala aŭ tradukita literaturo?” de Izrael Lejzerowicz

La argumento estas, ke tradukita literaturo prioritatas. Literaturo devas respeguli la socion al kiu lingvo estas alkroĉita, Mankas sufiĉa komuna internacia ĉiutaga kulturo por subteni altkvalitan Esperantan beletron. (Laŭ kunteksto, la problemo okazas ĉe prozliteraturo.) Problemo ne estas la artefariteco de la lingvo, sed la artefariteco de fikciaj konstruaĵoj en Esperanta beletro.

Vilmos Benczik diskutas Lejzerowicz kaj la problemon en eseo "Teoriaj Problemoj de la Esperanta Literaturo" (1978), en Studoj pri la Esperanta Literaturo (Takasago: La Kritikanto, 1980), p. 5-17.