Nikolao Gudskov pri antikva-greka filozofio

La ofte trovata frenezeco en Esperantujo troviĝas ankaŭ ne malofte inter tiuj esperantistoj kiuj ankaŭ ambicias roli kiel filozofoj. Estas diversspecaj tipoj de filozofia literaturo en Esperanto: tradukoj, popolklerigaj verkoj, historiaj resumoj, kaj originalaj verkoj. Aliokaze mi komentos pri la tuta gamo. Ĉi-foje mi reliefigas analizan historian originalan verkon, kiu estas vere leginda:

Gudskov, Nikolao. Kiel la Homo Ekis Pensi: Eseoj pri la Helena Filozofio. Moskvo: Impeto, 2012.

Ĉi estas tiom serioza, perspektiva, detala pritrakto de la temo, ke mi inkluzivas ĝin en mia nova anglalingva bibliografio interalie pri la sociologio de antikva-greka filozofio:

Greek Philosophy, the Scientific Revolution, Abstraction, Phenomenology, & the Money Economy: Selected Bibliography 
[Greka filozofio, la scienca revolucio, abstraktado, fenomenologio, & monekonomio: elektita bibliografio]

Jen rilata eseo de Gudskov:

Ĉu Taleso estis la unua, aŭ forgesitaj “Sepoj”?, Teleskopo, #1, 2009

Oni pretendas nuntempe pensi tutmonde pri filozofio, sed fakte tio estas ideologia trompo laŭ modo tutmondiga/novliberalisma/postmodernisma. La interagado de lingvosferaj, naciaj, skolaj kaj ideologiaj intelektaj tradicioj restas problemo ne adekvate ekzamenata. Ĉi tio estas pensenda afero en la krokodila makrosocio kaj inter la esperantista intelektularo.

En la verko de Gudskov percepteblas la plej bona influo de la sovetia historiografio de filozofio, kiu estas preskaŭ tute nekonata kaj ne facile konebla en Usono kaj ŝajne estas forigita el la historia memoro. Perspektivo el historia materiismo estas fakte tre utila kontribuo al kompreno de la historio de filozofio kaj ne estas perspektivo el kiu oni instruas filozofion en Usono. (La eroj kaj aŭtoroj en mia menciita anglalingva bibliografio ne estas vaste konataj.)  Do eble taŭgas ke Esperanto ĉi-kaze estu medio ne nur de interlingva kaj internacia sed ankaŭ de intertradicia komunikado.

Ekonomiko laŭ Konfuceo

Ekonomiko laŭ Konfuceo de d-ro LEE Chong-Yeong La kresko de konfucea ideologio en aziaj landoj, kie gi bedaŭrinde neniam malaperis, estas minaca indiko de politika reakcio kiu maskas sin per metafiziko kaj bonsonaj moralismaj komfortvortoj. Des pli bedaŭrindas kiam okcidentaj kleruloj partoprenas en ideologia mistifikado per oportunisma promociado de la eksmodaj filozofioj de Azio por propraj celoj. Internacia kunlaboro de misfaruloj estas ja Internacio de Stultigo. Historie, necesas por la koncerna entrepreno mistikifaj metafizikaj konceptoj pri la esencoj de okcidentaj kaj orientaj civilizacioj. Ĉi tiu eseo eliras el la precedneco de la klasika esploro de pionira sociologo Max Weber pri Protestantismo kaj la evoluo de kapitalismo. Nu, ĉu ekzistas alternativa modelo de kapitalisma vojo? Temas pri "afekcia modelo de ekonomia evoluo en Oriento". Jen la tri elementoj de ideologia mistifiko: (1) humaneco estas la baza elemento de la modelo; (2) kolektivismo estas grava elemento de la afekcia modelo; (3) konservativismo estas plia grava elemento en la afekcia modelo de ekonomia disvolviĝo en Oriento. Ĉu ĉi tiuj estas trajtoj de aziaj landoj estas aparta demando; la problemo estas la metafizika dedukto de empiriaj faktoj pri socioj el esencaj filozofiaj principoj, cetere, baze de konataj ŝablonoj pri okcidentaj kaj orientaj civilizacioj, kaj plej aĉe, per la tromplingvaĵo de "familio" kaj "harmonio" kaj plej naŭze "humaneco". Estas ja reakcia organikismo bone konata je konservativuloj kaj faŝistoj. La aŭtoro donas ekonomikajn statistikojn kaj ellaboras la pozitivajn kaj negativajn efikojn de la konfucea kulturo. (Rigardu tabelon.) Sintezo estas "la ĝusta mezo": Racia modelo + Afekcia modelo = Racie afekcia modelo. Jen priskribo:

1. Humaneca efikeco: Efika kaj objektiva analizo estas necesa, sed por la fina decido por administrado de firmao kaj politiko pri ekonomia evoluo oni konsideru ankaŭ la humanecan aspekton.

2. Kolektiva individuismo: Homo estas socia estaĵo kaj ne povas ekzisti sola. Ni devas kuraĝigi streĉon de individua talento, sed tio devas esti en harmonio kun la komuna bono de la grupo, ĉar la evoluo de la grupo, laŭ longdaŭra vidpunkto, kontribuas al la bono de la individuoj en la grupo.

3. Konservativa dinamismo: Dinamismo alstrebanta pli bonan mondon estas ne nur bezonata sed ankaŭ dezirinda. Sed revolucia ŝanĝo ofte ne postdaŭras. Do la ŝanĝo devas esti en harmonio kun tradicio kaj devas okazi evolue.

Jen maskigo de la realo de kapitalisma ekspluatado kaj eksmoda moraro per arbitra metafikiza skemo. Resume, jen grandega amaso da fetora fekaĵo. Se nur la mondo povus definitive elfeki konfuceanismon ekster ĉi tiun sunsistemon.