La tragedio de l' homo & mi

Ĵus aperis la revuo Beletra Almanako n-ro 23, junio 2015.

Ene aperas mia eseo "La tragedio de l' homo en tri medioj," p. 95-102. La tri medioj estas Esperantistoj, anglalingvanoj, kaj la hungara medio de György Lukács kaj aliaj. Al tiuj mi aldonas miajn konsiderojn.

Inter la esperantistoj, mi reliefigas la malsamajn vidpunktojn de Kálmán Kalocsay kaj Sándor Szathmári.

Mi pritraktas la hungarojn István Sőtér, George Szirtes, kaj Mihály Szegedy-Maszák, kies vidpunktoj troveblas en Esperanto aŭ en la angla. En la angla troveblas komentoj ankaŭ de George F. Cushing kaj Thomas R. Mark. Mi mencias mian impreson, ke la hungara literaturo estas malmulte konata inter usonanoj, eĉ inter profesoroj.

Pri la demando de pesimismo, mi citas ankaŭ el letero de Imre Madách al János Erdélyi en 1862.

Pri la hungara medio mi traktas precipe la perspektivon de György (Georg) Lukács esprimita en 1911 kaj en 1955. Pro manko de traduko el la hungara de la eseo de 1955 “Madách tragédiája,” mi devis aliri tiun eseon nerekte.

Fine, mi metas du filozofiajn-kritikajn demandojn:

(1) Ĉu la koncepto "interna struktura difekto" supozata de Szathmári atribuebla al la perspektivo de Madách agordigeblas kun naturalisma historiisma mondbildo?

(2) Ĉu eĉ modernisma utiligo de mitaj simboloj iel limigas adekvatan intelektan komprenadon kvankam ĝi ebligas strukturigon kaj eĉ restrukturigon de esencaj konceptoj?