2015-11-22

Dezsõ Kosztolányi en Esperanto

Dezsõ Kosztolányi (1885-1936) estis grava hungara verkisto. (Rigardu ankaŭ la retpaĝon de RÁTKAI Árpád: ESPERANTALIOJ EN HUNGARIO kaj en kelkaj translimaj urboj.)

Oni jam tradukis lin en Esperanton en la Hungara Antologio de 1933:
Poezio (140-8):

El la »Lamentoj de kompatinda knabeto«
Kvieta pura poemo
Kio postrestis
Bato

Prozo:

Esti jam denove bonfaras (347)
... kaj en la Hungara Antologio de 1983 (198-212):
Kiel iu, falinta sur la rel' (Kálmán Kalocsay)
Nun mi revadas pri koloraj inkoj (Márton Fejes)
Karn' mi estas (Márton Fejes)
Mi ne povis kanti al vi... (Márton Fejes)
Rozkolora lampo (Kálmán Kalocsay)
Post via jar' kvardeka (Kálmán Kalocsay)
Aŭrora ebrio (Márton Fejes)
Aurelius (T. Kiss)
Bano (T. Vaskó)
Trovebla interrete estas:

Vojaĝbildo: Stokholmo de Dezsö KOSZTOLÁNYI, elhungarigis Ferenc SZILÁGYI, Norda Prismo, 57/5, p. 280.

Mi aparte ŝatas la subtilan punkton de la finaj versoj, kiuj cetere rememorigas min pri temo de aliaj hungaraj verkistoj (lingvo, socia fremdeco, izolo):
Silentas ĉiuj kaj ankaŭ mi silentas,
sed ĉi silentoj ne kuntuŝiĝos pare,
ĉar estas jene: silentas ili svede
kaj mi hungare.
Antaŭafiŝe troveblas poemo "Mi estas ĉiel" (trad. Ferenc Szilágyi).

Atentu ankaŭ la trakton de Kosztolányi en:

Rátkai, Árpád. "La beletra rondo de la revuo Nyugat kaj la Internacia Lingvo," Beletra Almanako, n-ro 8, junio 2010, p. 63-95.

Kosztolányi estis esperantisto kaj apoganto de la lingvo dum jardekoj. Rátkai kontraŭdiras la supozon de skeptikismo fare de Kosztolányi pri Esperanto kiel literatura lingvo cititan en la jena verko:

On the Death and Life of Languages de Claude Hagège

Oni trovas la saman deklaron kontraŭ artefaritaj lingvoj en:

Languages of Exile and Community in Dezső Kosztolányi's Esti Kornél Cycles by Adriana Varga

Ĉiuokaze, oni trovas en la verkaro de Kosztolányi oftan priokupadon flanke de hungaraj verkistoj pri la karaktero de la lingvo, komunikeblo kaj tradukeblo de signifoj.

No comments: