2014-07-08

Jules Verne & Esperanto (3)

Jules Verne, ĉu rasisto?

Kompreneble ne, tia racia, teknikeca, fikciema menso ne povas esti rasista, sed eble iom tro fantaste realisma. Ŝajnas ke la lasta verko de Jules Verne, bedaŭrinde ne finskribita pro morto estis Esplorvojaĝo, ĝuste vojaĝo en Afriko, kie tiam multaj homoj parolis Esperanton kun la fama Nicolas Vanof (eble avo de Giorgio Silfer, ĉu ne?). Tiam oni ne parolis pri rasismo (en 1905) sed la realismo ne bezonus, esti tiom reala, ĉar J. Verne ne hezitis (paĝo 12) tiel priskribi la tribojn, “ . . .m’fana aŭ pauena, raso grava, sed bruema, mensoga, rabema, tute ne fidinda.” Kiu dirus tion nuntempe nepre estus kondamnita je morto precipe de tiuj kiuj estas fanatike kontraŭ mortpuno! J. Verne eĉ diris (paĝo 23) ke la “kunmetaĵoj eble taŭgus por la saksaj rasoj, sed jam la latinaj rasoj ilin ne komprenas.” Povraj latinidaj esperantistoj!

Ankaŭ por J. Verne universaleco, estas malfacila, ekz. paĝo 31: “Mi ripetas ke ekzistas ankoraŭ kanibaloj en iuj kongaj triboj; venkintoj volonte manĝas venkitojn. Kaj kion vi dirus se—kiel ja povus okazi—la universala voĉdonado sendos unu aŭ du hommanĝantojn al la. Parlamento?” kaj li aldonas: “. . . eĉ se ne fizike, sed ja morale—la politikaj grupoj foje voradas tie unu la alian kun apetito!”

Komitatanoj de Universala Esperanto-Asocio — Atenton!

FONTO: Ledon, Gilbert. “Preter la kuracoservo”: sekcio “Jules Verne, ĉu rasisto?”, La Kancerkliniko, n-ro 93, januaro-marto 2000, p. 27.

No comments: